Цел: Да се покаже зошто е потешко да се одржи јасниот јазик при превод и како ефикасно да се приспособи содржината низ јазици и култури.“
Политиките за јасен јазик сè повеќе се признаваат како суштински алатки за подобрување на начинот на кој владите и институциите комуницираат со јавноста. Овие политики одат подалеку од стилски избори — тие помагаат да се воспостави култура на јасност, инклузија и одговорност во јавната комуникација.
Добро дизајнираните политики прават три клучни работи:
- Дефинираат што се смета за „јасна комуникација“, често повикувајќи се на меѓународни стандарди како ISO 24495-1:2023, кој го идентификува јасниот јазик како комуникација што им овозможува на корисниците да „го најдат тоа што им е потребно, да го разберат тоа што го нашле и да ја користат таа информација.“
- Го распределуваат одговорноста, разјаснувајќи кој е задолжен за пишување, прегледување и одржување на стандардите за јасност низ одделите.
- Го интегрираат јасниот јазик во организациските процеси, како што се дигитална трансформација, вклучување на граѓаните и дизајн на услуги.
Рамките на политиката варираат по земја, но многу се потпираат и на стандардите за јасен јазик и на насоките за пристапност, како што се Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) развиени од W3C, кои вклучуваат барања содржината да биде разбирлива и употреблива за широка публика. Овие рамки го прават јасниот јазик мерлив и спроведлив дел од пристапноста.
Во Шведска, на пример, јасниот јазик е вграден во законот уште од Законот за јазик од 2009 година, и агенциите се должни да пишуваат јасно. Во Холандија, иницијативата Direct Duidelijk им помогна на стотици јавни службеници да усвојат чек-листи и шаблони за преработка на документи. Јазичниот совет на Норвешка, исто така, ја поддржува имплементацијата преку обуки, алатки и методи за евалуација.
Јасното пишување ги намалува недоразбирањата, ја намалува административната тежина и ја зголемува автономијата на корисниците. Кога јавните тела користат јазик што луѓето навистина го разбираат, тоа ја поддржува довербата во институциите — а тоа само по себе е јавно добро.
Извори:
Gebruiker Centraal. (n.d.). Direct Duidelijk – Duidelijke communicatie
Språkrådet. (2021). Klarspråk i staten
Språklagen [Language Act] (2009:600), (Sweden)
W3C. (2018). Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1